Saatlerin dönüş yönünü o kadar benimsemişiz ki, soldan sağa olan bu hareketi saat yönü olarak adlandırıyoruz. Peki neden sağdan sola değil de soldan sağa dönüyorlar?
Saat yönü, sadece zamanın işleyişiyle şekillenmiş bir gerçek değil; aynı zamanda Dünya’nın dönüşü ve insan uygarlığının büyük çoğunluğunun Kuzey Yarımküre’de gelişmesiyle ilgili.
İnsanlar binlerce yıldır zamanı takip etmek için Güneş’i kullanmışlardır. İlk saatler, bir çubuğun gölgesinin uzunluğunu ölçerek zamanı gösteren basit düzeneklerdi.
Kuzey Yarımküre’deki bilim insanları, güneş doğduğunda gölgelerin soldan sağa doğru hareket ettiğini gözlemlemişlerdir. Bu, Kuzey Yarımküre’de Güneş doğarken gölgenin batıda belirmesi ve Güneş yükseldikçe gölgenin kuzeye, yani sağa doğru hareket etmesi nedeniyle olur.
Zamanla, MÖ 280 civarında antik Yunan yarımküre güneş saati ve MÖ 164 civarında Roma’da taşınabilir güneş saatleri gibi farklı versiyonlar ortaya çıktı.
Özetle, saat kollarının soldan sağa hareket etmesinin ana nedeni, Dünya’nın dönüş yönü ve uygarlığın büyük kısmının Kuzey Yarımküre’de yer almasıdır.
Ekvatorun güneyindeki ülkelerde, örneğin Avustralya’da, güneş doğarken taşın gölgesi güneye düşer ve güneş yükseldikçe sola doğru hareket eder. Eğer ilk saatler bu bölgede icat edilseydi, bugün muhtemelen saat kolları ters yönde dönüyor olurdu.
